«دیباچه»-احسان انصاری: آیا ذائقه مردم برای تماشای فیلم و سریال نسبت به گذشته تغییر کرده است؟چرا سینمای ایران از تولید فیلم های فاخر فاصله گرفته ؟مسائل اجتماعی به چه میزان در سینمای ایران تبلور پیدا کرده است؟«دیباچه» برای پاسخ به این سوالات با دکتر مصطفی اقلیما، جامعه شناس و رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران گفت وگو کرده که در ادامه ماحصل این گفت وگو را می خوانید :
دکتر اقلیما در این زمینه معتقد است: ذائقه مردم برای تماشای فیلم های سینمایی تغییر نکرده و من با کسانی که چنین دیدگاهی دارند موافق نیستم.در گذشته یک نوع فیلم وجود داشت که به زندگی مردم مرتبط بود و مردم آنها را تماشا می کردند. این در حالی است که در شرایط کنونی، انواع و اقسام فیلم و سریال تولید می شود که دست مخاطب را برای انتخاب باز می گذارد. از سوی دیگر مشکلات مردم به اندازه ای زیاد شده که فرصت و انرژی برای مردم باقی نمانده که به محتوای فیلم و سریال توجه کنند. تنها چیزی که برای مخاطب در چنین شرایطی مهمه، این است که ذهنی آرام و راحت داشته باشند و به مشکلات زندگی فکر نکنند. به همین دلیل نیز بیشتر به سمت فیلم های طنز تمایل پیدا کرده اند.
وی ادامه داد: قرار است برای چه کسی فیلم ساخته شود؟ در گذشته مهم نبود برای چه کسی فیلم ساخته شود و به همین دلیل یک نوع بیشتر فیلم ساخته نمی شد.از سوی دیگر یک فیلم زمانی می تواند مورد توجه افراد جامعه قرار بگیرد که بخشی از زندگی و فرهنگ آنها را به نمایش بگذارد.امروز کسی که بخواهد برای دل خود فیلم بسازد، مخاطب را از دست می دهد. مخطابِ امروز به دنبال این است که فیلمی را تماشا کند که واقعیت های جامعه را به صورت طنز بیان کند.
رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران تصریح کرد: موضوع دیگری که امروز در وضعیت سینمای ما نقش داشته، وجود انتخاب های متفاوت برای افراد جامعه است. امروز یک فرد برای مشاهده یک فیلم و یا سریال با انتخاب های زیادی مواجه است. شبکه های ماهواره ای و به خصوص فضای مجازی شرایطی را به وجود آورده اند که فرد به هر نوع فیلمی که تمایل داشته باشد می تواند آن را تماشا کند.صدا وسیما به دلیل رویکردی که دارد همراه با جامعه جهانی نیست. این در حالی است که مخاطبِ امروزِ جامعه ایرانی، تمایل دارد با جامعه جهانی همراه باشد و به همن دلیل نیز کمتر به برنامه های صداوسیما و رسانه های داخلی کشور علاقه نشان می دهد.اگر امروز یک چهره مطرح با صداوسیما یا روزنامه های کشور مصاحبه کند، کسی از او نمی پرسد چرا چنین حرفی را زده ای. این در حالی است که اگر همین مصاحبه با شبکه های ماهواره ای خارج از کشور صورت بگیرد همه توجهات به سمت آن جلب می شود.
اقلیما ادامه داد :برای اینکه مشخص شود چرا مردم به برنامه های صداوسیما توجه نمی کنند باید به محتوای این برنامه ها باز گردیم که چه چیزی در آنها گفته می شود.آیا کارشناسی که در برنامه های مختلف صداوسیما حضور پیدا می کند مورد تأیید مردم قرار دارد؟ در اغلب موارد چنین نیست و مردم بسیاری از کارشناسان صداوسیما را قبول ندارند.آیا مجری یا خبرنگار می تواند هر سوالی که دوست داشت از یک کارشناس در صداوسیما بپرسد؟ بدون تردید جواب منفی است. این در حالی است که سطح آگاهی مردم بالا رفته و مردم دیگر حرف های غیرکارشناسی را نمی پذیرند.کار به جایی رسیده که مردم حتی خبرهای داخل ایران را از شبکه های خارجی دنبال می کنند.تلویزیون باید مجموعه برنامه های مختلف و در زمینه های مختلف باشد. این در حالی است که در عمل چنین وضعیتی وجود ندارد و برنامه های صداوسیما فاقد محتوایی است که مورد دلخواه مردم است.
این جامعه شناس تصریح داد: سینمای ما در شرایطی می تواند به رشد و شکوفایی دست پیدا کند که دغدغه های مردم را بازتاب بدهد. این در حالی است که سینمای ما دغدغه های مردم را بازگو نمی کند.شرایط به شکلی است که مردم فیلم و سریال های قدیمی را بیشتر از فیلم ها و سریال های جدید دوست دارند و بیشتر آنها را می بینند.مهم ترین دلیل این مسأله این است که فیلم های جدید واقعیت های جامعه را به صورت تحریف شده نشان می دهد.همه جوامع در حال تغییر هستند. جامعه ما نیز در حال تغییر است. در چنین شرایطی نمی توان در مقابل تغییرات ایستادگی کرد و بلکه باید براساس خواست و دغدغه های مردم حرکت کرد.
